waarom deed de schutter in Nieuw-Zeeland het
Op 15 maart 2019 schoot een schutter 50 mensen dood en verwondde vele anderen in twee moskeeën in Christchurch, Nieuw-Zeeland, in wat de dodelijkste aanval ooit in de geschiedenis van het land was.
De schutter, een blanke supremacist en geboren in Australië, plaatste vóór de aanval een manifest waarin hij zijn standpunten over immigratie en zijn steun aan extreemrechts uiteenzette. Hij schreef ook over zijn overtuiging dat de westerse samenleving werd overspoeld door immigranten en dat er iets moest worden gedaan om “de Europese beschaving te beschermen”. Uiteindelijk koos hij ervoor om naar zijn overtuigingen te handelen en een gewelddadige aanval uit te voeren op onschuldige mensen in gebedshuizen.
Deskundigen hebben een verscheidenheid aan factoren geïdentificeerd die mogelijk een rol hebben gespeeld bij de beslissing van de schutter om zo’n terreurdaad te plegen. Deze omvatten ideologische motieven, toegang tot wapens en een gebrek aan geestelijke gezondheidszorg.
Sommige deskundigen hebben betoogd dat de politieke opvattingen van de schutter een drijvende kracht achter de aanval kunnen zijn geweest. Hij werd geïnspireerd door rechtse figuren, zoals Amerikaanse blanke supremacisten, en leek een diepgewortelde haat te hebben jegens immigranten en andere minderheden. Deze haat werd mogelijk nog versterkt door wat alleen kan worden omschreven als een ‘lone wolf’-mentaliteit, waarin hij in staat was om een verhaal voor zichzelf te creëren dat zijn acties rechtvaardigde.
Bovendien had de schutter gemakkelijk toegang tot vuurwapens, waardoor hij zijn aanval succesvoller kon uitvoeren. Nieuw-Zeeland heeft enkele wapenbeperkingen, maar de aanvaller kon de wapens die hij bij de schietpartij gebruikte nog steeds legaal kopen. Dit suggereert dat wapenbeheersingswetten mogelijk strenger moeten worden gehandhaafd als soortgelijke aanvallen in de toekomst moeten worden voorkomen.
Tot slot geloven sommige experts dat de schutter mogelijk aan een psychische aandoening heeft geleden, wat een bijdragende factor zou kunnen zijn geweest in zijn beslissing om zo’n gruweldaad te plegen. Een gebrek aan toegang tot geestelijke gezondheidszorg en een gebrek aan begrip over psychische aandoeningen in het algemeen zouden ertoe kunnen hebben geleid dat de schutter op zo’n gewelddadige manier naar zijn overtuigingen handelde.
Alt-Right Invloed
Het manifest van de schutter onthult ook een duidelijke invloed van de alt-right, een extreemrechtse beweging in de VS en West-Europa die bekendstaat om zijn blanke suprematistische en anti-immigrantenretoriek. De standpunten van de schutter weerspiegelen die van de alt-right en zijn ideologie lijkt een drijvende kracht achter zijn acties te zijn geweest.
Deskundigen wijzen op de extreme standpunten en retoriek van de alt-right als bewijs dat de beweging steeds radicaler wordt en dat het inspireert tot extremere gewelddadige daden. De Nieuw-Zeelandse schutter wordt gezien als een product van deze radicalisering, waarbij zijn manifest verwijzingen bevat naar alt-right figuren en hun extremistische standpunten.
De invloed van de alt-right op de overtuigingen en motivaties van de schutter kan niet worden ontkend, aangezien het een instrumentele factor lijkt te zijn geweest in zijn beslissing om zo’n afschuwelijke aanval uit te voeren. Uiteindelijk lijkt het erop dat de retoriek van haat en onverdraagzaamheid van de alt-right een belangrijke rol speelde bij het inspireren van de gruwelijke daad van de schutter.
Online haatzaaiende taal
Het manifest onthult ook de online activiteiten van de schutter, waaronder een aantal berichten op internetfora zoals 8chan en 4chan die een diepe haat jegens minderheden en immigranten onthullen. Deskundigen geloven dat deze online haatzaaiende taal een rol kan hebben gespeeld bij het radicaliseren van de schutter en het inspireren van zijn gruwelijke aanval.
Online haatzaaiende taal is de afgelopen jaren steeds gangbaarder geworden, met name op socialemediasites zoals Twitter en Facebook, waardoor mensen relatief gemakkelijk haatdragende berichten kunnen verspreiden. Het manifest van de Nieuw-Zeelandse schutter dient als een grimmige herinnering aan de kracht van online haatzaaiende taal en het potentieel ervan om kwetsbare personen te radicaliseren en geweld te inspireren.
Hoewel het onmogelijk is om te weten of de schutter nog steeds zo’n terreurdaad zou hebben gepleegd zonder de invloed van online haatzaaiende taal, is het duidelijk dat online haatzaaiende taal een krachtig instrument kan zijn voor degenen die geweld en intolerantie willen promoten.
Deskundigen zijn van mening dat er meer moet worden gedaan om online haatzaaierij te bestrijden, evenals wetten die de toegang tot vuurwapens beperken, om verdere aanvallen in de toekomst te voorkomen.
Behandeling van geestelijke gezondheid
Het schijnbare gebrek aan toegang tot behandeling van geestelijke gezondheid of begrip van de geestelijke gezondheidsproblemen van de schutter zou ook een factor zijn geweest in zijn beslissing om zo’n daad te plegen. Personen die lijden aan een psychische aandoening, handelen mogelijk eerder op basis van hun impulsen en overtuigingen, met name in gevallen waarin ze geen toegang hebben tot de nodige behandeling of ondersteuning.
Deskundigen wijzen erop dat betere toegang tot geestelijke gezondheidszorg en behandeling een belangrijke factor kan zijn bij het voorkomen van aanvallen zoals die in Nieuw-Zeeland, omdat het kan helpen de waarschuwingssignalen te herkennen en in te grijpen voordat personen hun toevlucht nemen tot extreem geweld.
Toegang tot geestelijke gezondheidszorg hangt echter vaak af van de economische middelen van het individu en het soort sociale steun dat ze ontvangen van vrienden, familie en de gemeenschap. Deze factoren moeten worden aangepakt als we ervoor willen zorgen dat personen met psychische problemen de hulp krijgen die ze nodig hebben.
Wapenbeheersing
De aanval in Nieuw-Zeeland onderstreept ook de noodzaak van strengere wapenbeheersingswetten om soortgelijke aanvallen in de toekomst te voorkomen. De schutter kon de wapens die hij gebruikte legaal kopen en experts merken op dat strengere beperkingen de aanval mogelijk hebben voorkomen.
Nieuw-Zeeland heeft enkele wapenbeheersingsmaatregelen ingevoerd, zoals de invoering van een wapenregister en verplichte achtergrondcontroles voor alle wapenaankopen. Deze maatregelen zijn echter niet zo streng als die in landen als de VS en Australië en experts zijn van mening dat er meer moet worden gedaan om de toegang tot vuurwapens te beperken.
Strengere wapenbeheersingswetten zijn ook belangrijk om andere vormen van wapengeweld te voorkomen, zoals massaschietpartijen en bendegeweld. Hoewel wapenbeheersing niet alle wapengeweld zal voorkomen, kan het een lange weg afleggen om het aantal incidenten te verminderen en levens te redden.
Preventiestrategieën
Om verdere aanvallen zoals die in Nieuw-Zeeland te voorkomen, is het volgens experts belangrijk om te focussen op preventiestrategieën, zoals het beperken van de toegang tot vuurwapens en het aanpakken van mentale gezondheidsproblemen. Het is ook belangrijk om online haatzaaiende uitlatingen en andere vormen van radicalisering te voorkomen, omdat dit krachtige hulpmiddelen kunnen zijn in de handen van degenen die geweld en intolerantie willen promoten.
Uiteindelijk geloven experts dat er een combinatie van preventiestrategieën nodig is om ervoor te zorgen dat soortgelijke aanvallen in de toekomst worden voorkomen. Door de onderliggende problemen aan te pakken die tot de aanval hebben geleid, zoals toegang tot vuurwapens, mentale gezondheid en online haatzaaiende uitlatingen, kunnen overheden en wetshandhaving ervoor zorgen dat soortgelijke gebeurtenissen in de toekomst worden voorkomen.
